Firmy coraz sprawniej korzystają z różnych form pomocy publicznej. Najbardziej popularne i znane to dotacje unijne oraz ulgi w podatku dochodowym dla inwestorów inwestujących na terenie specjalnych stref ekonomicznych. Pomocą publiczną jest również pomoc de minimis, co nabiera obecnie znaczenia wobec uruchomienia przez Bank Gospodarstwa Krajowego systemu gwarancji de minimis, czyli specjalnego programu udzielania przez banki kredytów obrotowych z gwarancją de minimis.Jedną z kluczowych kwestii, jakie należy określić w przedsiębiorstwie przed wnioskowaniem o przyznanie pomocy publicznej w jakiejkolwiek formie, jest określenie statusu wielkości przedsiębiorstwa. Polega to na ustaleniu, czy firma posiada status mikro, małego, średniego czy też dużego przedsiębiorstwa. Jest to o tyle ważne, że każdej grupie przedsiębiorstw należy się inna wysokość pomocy publicznej, a do niektórych źródeł określone grupy firm nie mają dostępu. I tak na przykład gwarancje de minimis udzielane są tylko firmom z sektora MSP, co eliminuje z programu firmy duże (zatrudniające powyżej 249 pracowników); ulga w podatku CIT na terenie SSE dla małego przedsiębiorcy np. na Mazurach to 70%, dla dużego – 50% itd. itp.
Podstawowe kwestie, w oparciu o które ustala się status wielkości firmy, to wielkość zatrudnienia, obroty i suma bilansowa. Kwestie te były prawie wyłącznymi przez dłuższy czas w ustalaniu statusu wielkości firmy. Od kilku lat obserwujemy – między innymi dzięki wytycznym z UE – ewoluowanie poglądów na ten temat. Oprócz spraw wymienionych powyżej liczą się również powiązania firmy z innymi przedsiębiorstwami, tak kapitałowe, jak i personalne, i tutaj najczęściej kryją się niespodzianki. Należy dodać, że badania w tym względzie są skomplikowane, wymagają dużej wiedzy i doświadczenia. Takiej wiedzy i doświadczenia nie posiadają często prawnicy, a także doradcy podatkowi. Wielokrotnie mieliśmy do czynienia z sytuacjami, gdy błędnie oceniały status firmy nawet wybitne firmy audytorskie i renomowane kancelarie prawnicze.
W takiej sytuacji można wystąpić o opinię w tych sprawach na przykład do PARP, UOKiK, MRR itp., ale z praktyki wiemy, że idzie to niezwykle opieszale lub wydanie opinii nie dochodzi do skutku. Można też kierować pytania bezpośrednio do Komisji Europejskiej, i tu odpowiedź najczęściej przychodzi bardzo szybko. Kwestia statusu wielkości firmy jest o tyle ważna, że przedsiębiorstwo składa w tej kwestii oświadczenie na specjalnym formularzu, a osoby je reprezentujące ponoszą odpowiedzialność za prawdziwość tego oświadczenia. Wniosek – sprawdź, jaki status ma twoja firma zanim wystąpisz o przyznanie pomocy publicznej, np. dotacji, bo może się okazać, że tracisz czas i nie należy się ona twojej firmie, a wtedy może się zrobić nieprzyjemnie.