Dotacje czy pożyczki zwrotne?

Do tej pory bezzwrotne dotacje z UE były podstawowym instrumentem wsparcia firm realizujących inwestycje. Dotacje są obliczane jako procent od poniesionych nakładów kwalifikowanych netto. I tak np. mała firma w Łódzkiem realizując inwestycję w wysokości 1 mln zł zgodnie z tzw. mapą pomocy regionalnej mogła uzyskać dotację w wysokości 70 procent nakładów inwestycyjnych (50 procent to baza dla woj. łódzkiego + 20 procent za status małego przedsiębiorcy). Od roku coraz więcej sygnałów pochodzących tak ze struktur Unii Europejskiej, jak i rodzimych ministerstw i agencji zajmujących się rozdysponowywaniem środków pomocowych z UE, wskazuje na zakusy radykalnych zmian systemu wsparcia zakupów inwestycyjnych przez firmy.

Nowym pomysłem jest wprowadzenie obok dotacji tzw. instrumentów zwrotnych, czyli nisko oprocentowanych pożyczek oraz gwarancji i poręczeń. Instrumenty te funkcjonują już w chwili obecnej np. w ramach programu JEREMIE, a ostatnio BGK pochwalił się, że kredyt technologiczny również zawiera element finansowania zwrotnego. Dotacje w przyszłości mają być stosowane jako instrument wsparcia wyłącznie projektów wysokich technologii. Argumentem koronnym zwolenników instrumentów zwrotnych jest to, że w tej formie pieniądze przeznaczone na wsparcie biznesu będzie można wykorzystać wielokrotnie, a wypłacone jednorazowo dotacje nie wracają do systemu.
Pomysłodawcy nie dostrzegają jednak tego, że to dotacje były dla wielu firm zachętą do inwestowania i efektu tego nie powtórzy się z atrakcyjnymi wprawdzie, ale jednak w pełni zwrotnymi pożyczkami. Największym orędownikiem instrumentów zwrotnych są banki, bowiem mają możliwość zarobienia na prowizjach i marżach od wielokrotnie w ramach danego budżetu uruchamianych pożyczek, w miejsce jednorazowych kredytów, których kapitał na domiar złego spłacany był dotacjami. Należy zachować rozwagę, bowiem ograniczenie dotacji zmniejszy i tak niewielki trend do inwestowania, a instrumentami zwrotnymi nie da się przekonać firm, z których 80 procent i tak nie korzysta z finansowania zewnętrznego.

Podziel się